Διατροφή για ουρικό οξύ

Ένα συχνό προβληματικό αποτέλεσμα των βιοχημικών εξετάσεων είναι αυξημένο ουρικό οξύ (ή υπερουριχαιμία).

Τι σημαίνει αυτό το αποτέλεσμα?

Το ουρικό οξύ, είναι μία ουσία που παράγεται στον οργανισμό κατά τον μεταβολισμό των πουρινών. Οι πουρίνες αποτελούν βασικό συστατικό του DNA και του RNA του οργανισμού μας, καθώς και σε πλήθος τροφών.

Που μπορεί να οφείλεται?

Σε μειωμένο καταβολισμό πουρινών ή μειωμένη νεφρική απέκκριση. Οικογενειακό ιστορικό, ηλικία, παχυσαρκία, χρήση διουρητικών, υποθυρεοειδισμός,  ψωρίαση, υπέρταση  και άλλοι καρδιαγγειακοί παράγοντες μπορεί να συμβάλουν στην αύξηση του ουρικού οξέος.

Διατροφικά οι αυξημένες τιμές ουρικού οξέος έχουν συνδεθεί με αυξημένη πρόσληψη ζωικών πρωτεϊνών και αλκοόλ.

Τι μπορεί να προκαλέσει?

Αν δεν αντιμετωπιστεί, τα αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος μπορεί να καταλήξουν σε ουρική αρθρίτιδα, πέτρες στα νεφρά.

Ακόμα, παρόλο που το ουρικό οξύ είναι αντιοξειδωτικό, σε καταστάσεις αθηροσκλήρωσης, μπορεί να δράσει ως προ-οξειδωτικό και άρα να αυξήσει την αθηρωμάτωση και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Πως αντιμετωπίζεται με τη διατροφή?

• Η λογική λέει ότι θα πρέπει να αποφεύγονται τρόφιμα πλούσια σε πουρίνες, τα οποία είναι οι τα τα αλλαντικά, τα εντόσθια, οι ρέγκες, το σκουμπρί, οι σαρδέλες, τα θαλασσινά, οι ζωμοί κρεάτων το κυνήγι, το μοσχάρι, το αρνί κ.ά. και από λαχανικά τα σπαράγγια, το σπανάκι, το κουνουπίδι, τα μανιτάρια, καθώς και όσπρια όπως οι φακές και τα κόκκινα φασόλια και η βρώμη. Ερευνητικά, φαίνεται όμως ότι η γενική μείωση στην πρόσληψη ζωικής πρωτεΐνης και η αύξηση της φυτικής πρωτεΐνης μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση  του ουρικού οξέος. Προτείνεται, δηλαδή, μείωση της γενικής πρόσληψης κρέατος, πουλερικών και θαλασσινών παρά ένας αποκλεισμός των τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες.  Ταυτόχρονα , προτείνεται αύξηση της κατανάλωσης ημίπαχων γαλακτοκομικών και φρούτων. Όσο για τα λαχανικά και τα όσπρια που φαίνεται να έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε πουρίνες, δεν υπάρχει λόγος να τα καταργήσετε εντελώς, απλά αποφύγετε υπερβολές στην πρόσληψή τους, ανάλογα και με τις τιμές του ουρικού οξέος αλλά και την κατάσταση της υγείας σας.
• Υπάρχουν ενδείξεις για δράση συγκεκριμένα των κερασιών στη μείωση του ουρικού οξέος.
• Μειώνοντας το κορεσμένο λίπος, το οποίο είναι έτσι κ αλλιώς αποτέλεσμα της υιοθέτησης διατροφής με χαμηλή πρόσληψη κόκκινου κρέατος.
• Αυξάνοντας την κατανάλωση νερού.
• Περιορίζοντας ή και σταματώντας τελείως την κατανάλωση αλκοόλ. Η πρόσληψη καφέ αντιθέτως μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων του ουρικού οξέος.
• Χάνοντας βάρος σε περιπτώσεις παχυσαρκίας ή διατηρώντας ένα υγιές σωματικό βάρος.

Τονίζεται όμως ότι ο κάθε ασθενής θα πρέπει να συμβουλεύεται το γιατρό του, ο οποίος και θα καταλήξει στον τρόπο θεραπείας του. Οι παραπάνω οδηγίες είναι γενικές και δεν αντικαθιστούν την εξατομικευμένη αντιμετώπιση.

Βιβλιογραφια

Choi HK, Atkinson K, Karlson EW, Willett W, Curhan G. Purine-rich foods, dairy and protein intake, and the risk of gout in men. N Engl J Med. 2004 Mar 11;350(11):1093-103.

ChoiHK, LiuS, CurhanG.Intake of purinerich foods, protein and dairy products and relationship to serum levels of uric acid: the ThirdNational Health and Nutrition Examination Survey. Arthritis Rheum. 2005 Jan;52(1):283-9.

Choi JW, Ford ES, Gao X, Choi HK. Sugar-sweetened soft drinks, diet soft drinks, and serum uric acid level: the Third National Health and NutritionExamination Survey. Arthritis Rheum. 2008 Jan 15;59(1):109-16. doi: 10.1002/art.23245.

Hayden MR, Tyagi SC. Uric acid: A new look at an old risk marker for cardiovascular disease, metabolic syndrome, and type 2 diabetes mellitus: The urate redox shuttle. Nutr Metab (Lond). 2004 Oct 19;1(1):10.

Leo K. Niskanen, MD, PhD; David E. Laaksonen, MD, PhD, MPH; Kristiina Nyyssönen, PhD; Georg Alfthan, PhD; Hanna-Maaria Lakka, MD, PhD; Timo A. Lakka, MD, PhD; Jukka T. Salonen, MD, PhD Uric Acid Level as a Risk Factor for Cardiovascular and All-Cause Mortality in Middle-aged MenA Prospective Cohort Study. Arch Intern Med. 2004;164(14):1546-1551. doi:10.1001/archinte.164.14.1546

Schlesinger N. Dietary factors and hyperuricaemia. Curr Pharm Des. 2005;11(32):4133-8.